Spontan Pnömotoraks: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi.

Spontan pnömotoraks, akciğer sağlığıyla ilgili önemli bir konudur ve aniden ortaya çıkabilen bir durumdur. Bu yazıda, spontan pnömotoraksın ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini ve tedavi seçeneklerini inceleyeceğiz.

Spontan Pnömotoraks Nedir?

Spontan pnömotoraks, akciğer zarının delinmesi sonucu göğüs boşluğunda hava birikmesi durumudur. Bu durum, genellikle travma veya belirli sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkar.

Nedenleri:

Kendiliğinden oluşan pnömotoraks hastalığının nedeni akciğerin zarının üst uçlarında gelişen küçük hava keselerinin patlaması ve akciğer dışına alınan havanın kaçmasıdır. Hava keseleri ise genellikle uzun boylu kişilerde yapısal gelişimden oluşmaktadır. Ayrıca çok sigara içmenin akciğerde oluşturduğu büllöz amfizem denilen daha büyük akciğer zarının hava keseleri de sıklıkla pnömotoraksa yol açmaktadır. Travmatik nedenler ise kesici aletlerle akciğerin delinmesi veya künt travmalarda akciğerin sıkışması sonucu bir yerinden patlaması ile oluşmaktadır.

Belirtiler:

Spontan pnömotoraksın en sık olarak göğüs ağrısı ve nefes darlığı şikayeti yapar. Ani başlayan tek taraflı göğüs ağrısı ve buna eşlik eden nefes darlığı, daralma tıkanma ile acil servise başvuru yapılır.

Teşhis:

Spontan pnömotoraks teşhisi en sık olarak çekilen göğüs röntgen filminde konur. Bu yüzden bu şikayetler ile gelen hastalara röntgen çekilmesi önemlidir. Röntgen de şüphe olduğunda bilgisayarlı göğüs tomografisi ile kesin tanı konmaktadır.

Tedavi Seçenekleri:

Spontan pnömotoraksın ilk tedavisi göğüs içinde biriken havanın dışarı tahliyesini sağlayan bir drenaj sistemini kurmaktır. Bu amaçla bir göğüs dreni steril şartlarda lokal anestezi ile bölgenin uyuşturularak kaburgaların arasından göğüs içine yerleştirilmesi ve bir su altı şişesine bağlanmasıdır. Göğüs tüpü takılması sonrası belirli süre de hava kaçağının kendiliğinden kapanması beklenir, kapanmadığı takdirde kapalı yöntemler olan Robotik cerrahi ve VATS yöntemleri ile hava kaçağı kapatılır. Ameliyat olan hastalarda tekrar hastalık oluşma ihtimali tama yakın kaybolur.

Önleme:

Özellikle ileri yaşlarda oluşan büllöz amfizeme bağlı pnömotoraksı önlemek için sigara veya benzeri maddeleri kullanmamak veya kullanılıyorsa bırakmak önemlidir. Spontan denilen kendiliğnden oluşan pnömotoraks hastalığı göğüs tüpü ile tedavi ile düzelse bile tekrarlama eğilimindedir. Bu yüzden 2 veya daha fazla pnömotoraks geçiren hastalara cerrahi tedavi ile tekrarlama riski %1-2 oranlarına kadar düşürülür. 

Spontan pnömotoraks, akciğer sağlığıyla ilgili ciddi bir durumdur. Herhangi bir şüphe durumunda, bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmek önemlidir.